Tuyển Việt Nam thiếu “số 9” đẳng cấp: Xuân Sơn có cứu vãn kỳ vọng?

Vị trí trung phong luôn là hòn đá tảng, là điểm tựa chiến thuật cho bất kỳ đội bóng nào muốn chinh phục đỉnh cao. Tuy nhiên, đối với bóng đá Việt Nam hiện tại, vị trí số 9 trở thành một khoảng trống lớn, lỗ hổng thế hệ đang thử thách tài năng xoay sở của HLV trưởng Kim Sang-sik.

Sự khan hiếm này ảnh hưởng đến Đội tuyển Quốc gia, đồng thời trở thành lời cảnh báo cho tương lai khi U22 Việt Nam chuẩn bị cho các giải đấu lớn như SEA Games 33 và VCK U23 châu Á 2026 không có một sát thủ vòng cấm đáng tin cậy.

1 - Vấn đề ở V.League

Vấn đề trung phong của bóng đá Việt Nam không phải là hiện tượng nhất thời. Nó ăn sâu vào cấu trúc giải đấu V.League trong khoảng thời gian dài. Thống kê rõ ràng cho thấy, các danh hiệu Vua phá lưới đều nghiễm nhiên thuộc về các ngoại binh, trong khi cầu thủ nội chỉ góp mặt lác đác ở nhóm giữa.

Thực tế này được minh chứng cụ thể qua dữ liệu của Fstats tại mùa giải 2025/2026 hiện tại. Trong top 10 chân sút hàng đầu, chỉ có tiền vệ Nguyễn Hoàng Đức là người Việt với 4 bàn thắng.

Sự chênh lệch không đơn thuần là vấn đề phong độ, nó phản ánh triết lý vận hành của các câu lạc bộ. Các đội bóng V.League, dưới áp lực thành tích ngắn hạn, đặt gần như toàn bộ trọng trách ghi bàn vào chân các cầu thủ nước ngoài.

Hệ quả là, các tiền đạo nội, ngay cả những cái tên trẻ có tiềm năng, không có đủ thời gian thi đấu để tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện bản lĩnh và sự sắc bén cần có của một số 9 đích thực.

Các trung phong trẻ tiềm năng có thể hình tốt như Bùi Văn Bình (ghi 2 bàn/203 phút) hay Nguyễn Minh Tâm (ghi 2 bàn/386 phút) đều chỉ được tung vào sân từ ghế dự bị. Cơ hội cọ xát ít ỏi này là không đủ để tạo ra một Tiến Linh hoặc một Anh Đức mới.

2 - Gánh nặng lịch sử

Sự thiếu vắng trung phong nội trở thành nỗi ám ảnh kéo dài suốt nhiều năm, kể từ khi lứa Công Vinh và Anh Đức lùi về hậu trường. Gánh nặng lịch sử nặng nề đến mức ở AFF Cup 2018, HLV Park Hang-seo từng phải gọi lại lão tướng Nguyễn Anh Đức, và chính bàn thắng của anh đã mang lại chức vô địch cho Việt Nam.

Bảy năm sau khoảnh khắc lịch sử đó, bóng đá Việt Nam vẫn chưa thể tìm được một “bông hoa nở muộn” tương tự.

Hiện tại, ĐTQG phải đặt cược vào sự trở lại sung mãn của cầu thủ nhập tịch Xuân Son cho vai trò tiền đạo cắm. Cùng với sự quen thuộc của Tiến Linh đã bị các đối thủ bắt bài, việc trông chờ vào những cái tên đang trong quá trình hồi phục hoặc quá quen mặt thể hiện rõ sự bất lực của ban huấn luyện trong việc tìm kiếm nhân tố đột phá.

Nếu không có giải pháp thay thế, việc phụ thuộc vào những trụ cột đã lớn tuổi hoặc đang chấn thương sẽ tạo ra rủi ro cực lớn về mặt phong độ và chiến thuật.

3 - Thầy Kim xoay sở

Với tư duy của một nhà cầm quân Hàn Quốc, HLV Kim Sang-sik coi trọng các yếu tố thể hình và thể lực ở vị trí trung phong. Tuy nhiên, trước thực tế khắc nghiệt, ông buộc phải tìm kiếm một lời giải khác cho bài toán ghi bàn.

Chiến lược xoay sở của HLV Kim tập trung vào việc xây dựng lối tấn công linh hoạt, tốc độ và khả năng di chuyển rộng. Thay vì dựa vào một trung phong cắm làm tường hay chốt chặn, ông bắt đầu rèn giũa các cầu thủ chạy cánh để hình thành nhiều mũi nhọn, dựa trên khả năng di chuyển không bóng và pressing mạnh mẽ.

Trong đội U22, HLV Kim luân phiên sử dụng những cái tên như Nguyễn Quốc Việt, Nguyễn Đình Bắc, Nguyễn Thanh Nhàn, Nguyễn Ngọc Mỹ hay Võ Văn Thuận.

Bên cạnh đó, việc sớm triệu tập lại Bùi Vĩ Hào nằm trong tính toán giảm bớt gánh nặng. Vĩ Hào sở hữu tốc độ và kỹ thuật đủ để chơi cả trung phong lẫn tiền đạo cánh. Nếu Vĩ Hào lấy lại phong độ tốt nhất sau chấn thương, anh có thể là một quân bài chiến thuật quý giá.

Sự khủng hoảng trung phong của tuyển Việt Nam là hệ quả tất yếu từ chính sách trọng dụng ngoại binh trong nhiều năm qua. Nó đặt HLV Kim Sang-sik vào một tình thế khó khăn: buộc phải xoay sở để tìm kiếm sự ổn định và hiệu quả từ một tập thể không có số 9 đúng nghĩa.

Con đường phía trước sẽ là sự kết hợp giữa việc tối ưu hóa lối chơi linh hoạt, tốc độ hiện tại, đồng thời kiên nhẫn trao cơ hội cho các tiền đạo trẻ nội.